Skip to content

ความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์(ปฐมบทที่ 2 ว่าด้วยความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับยุทธศาสตร์และกลยุทธ์)

การบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ หากพิจารณาจากความสำคัญของการนำไปใช้ในองค์กร อาจจะพบว่า มีความสำคัญมาก ในแง่ของการผลักดันให้องค์กรมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องอยู่ตลอดเวลา แต่ทั้งนี้ พบว่า องค์กรมักให้ความสำคัญกับการปฏิบัติงานประจำอยู่ตลอดเวลาจนละเลยความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ เพราะฉะนั้น นักยุทธศาสตร์ ควรพิจารณาถึงความสำคัญตลอดจนความหมายดังนี้

          Thomas L. Wheelen & J. David Hunger (2012) ได้กล่าวถึง การบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ ว่า หมายถึง กระบวนการวิเคราะห์ ตัดสินใจ และดำเนินการที่องค์กรใช้ในการกำหนดพันธกิจ วิสัยทัศน์ เป้าหมาย กลยุทธ์ และแนวทางการดำเนินงาน เพื่อสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันอย่างยั่งยืน และสามารถตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกได้อย่างมีประสิทธิภาพ

          ในส่วนของ Michael E. Porter Michael E. Porter(1996) ได้นิยามการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategic Management)ว่าเป็นกระบวนการในการกำหนดตำแหน่งทางการแข่งขันขององค์กรในตลาด โดยมุ่งเน้นการสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขัน (Competitive Advantage) ผ่านการเลือกกลยุทธ์ที่เหมาะสม เช่น กลยุทธ์ต้นทุนต่ำ(Cost Leadership)  การสร้างความแตกต่าง (Differentiation) และการมุ่งเน้นตลาดเฉพาะ (Focus Strategy) เพื่อให้สามารถแข่งขันได้อย่างยั่งยืนในระยะยาว

          นอกจากนั้น Michael E. Porter(1980) ยังกล่าวถึงความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ ว่า มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อองค์กร เนื่องจากช่วยให้องค์กรสามารถวิเคราะห์การแข่งขันในอุตสาหกรรม วางตำแหน่งทางการแข่งขัน และกำหนดกลยุทธ์ที่เหมาะสมเพื่อสร้างความได้เปรียบ ในการแข่งขัน (Competitive Advantage) อย่างยั่งยืน โดยแนวคิดหลักของ Porter ที่มองถึงความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ที่โดดเด่น ได้แก่ความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ผ่านกระบวนทัศน์โมเดล แรงกดดันทั้ง 5 หรือ Five Forces Model คือ

          1.ความสามารถในการวิเคราะห์อำนาจต่อรองของผู้ซื้อ (Bargaining Power of Buyers)

          2.ความสามารถในการวิเคราะห์อำนาจต่อรองของผู้ขาย (Bargaining Power of Suppliers)

          3.ความสามารถในการวิเคราะห์ภัยคุกคามจากผู้เข้ามาใหม่ (Threat of New Entrants)

4.ความสามารถในการวิเคราะห์ภัยคุกคามจากสินค้าทดแทน (Threat of Substitutes

5.ความสามารถในการวิเคราะห์ความรุนแรงของการแข่งขันภายในอุตสาหกรรม (Industry Rivalry)

          David, F. R. (2017) การบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์คือทั้งศาสตร์และศิลป์ในการกำหนด ดำเนินการ และประเมินผลการตัดสินใจที่เกี่ยวข้องกับหลายหน้าที่หลักขององค์กร เพื่อให้องค์กรสามารถบรรลุเป้าหมายได้ ในขณะเดียวกัน Mintzberg(1987) มองว่ากลยุทธ์ไม่ใช่แค่แผนที่เขียนขึ้นเท่านั้น แต่รวมถึงพฤติกรรมจริงขององค์กรและมุมมองต่อการแข่งขัน จึงเน้นทั้งการวางแผนและการปรับตัว เช่นเดียวกับ Alfred D. Chandler(1962) ซึ่งมองว่า การบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ คือ ความจำเป็นขององค์กรที่จะต้องปรับโครงสร้างให้สอดคล้องกับกลยุทธ์ หากไม่เช่นนั้น กลยุทธ์จะไม่สามารถนำไปปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิผล

กล่าวโดยสรุป ความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อ กระบวนการวิเคราะห์ ตัดสินใจ และดำเนินการที่องค์กรใช้ในการกำหนดพันธกิจ วิสัยทัศน์ เป้าหมาย  กลยุทธ์ และแนวทางการดำเนินงาน เพื่อสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันอย่างยั่งยืน นำไปสู่ การสร้าง กลยุทธ์ต้นทุนต่ำ(Cost Leadership) การสร้างความแตกต่าง (Differentiation) และการมุ่งเน้นตลาดเฉพาะ (Focus Strategy) เพื่อให้สามารถแข่งขันได้อย่างยั่งยืนในระยะยาว

          เมื่อทราบถึงความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์แล้ว จะพบว่ามีความสำคัญมากกับอนาคตที่ยั่งยืนขององค์กร แต่อย่างไรก็ตาม เป็นที่น่าสนใจอย่างมากต่อแนวคิดและความสำคัญดังกล่าว ว่ามาจากแหล่งประสบการณ์และที่มาลักษณะใด เพราะฉะนั้น สิ่งที่ควรพิจารณาต่อไปคือ พัฒนาการทางความคิดด้านกลยุทธ์ว่าที่ไปที่มาของจุดเน้นและความสำคัญของการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ดังกล่าวนั้นมาจากไหน และสำคัญเพียงใด