ความสัมพันธ์ไทย–ลาวในบริบทเศรษฐกิจภูมิภาค ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) มีรากฐานยาวนาน ทั้งในมิติประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา ลาวได้แสดงบทบาทโดดเด่นในฐานะประเทศศูนย์กลางทางภูมิศาสตร์ของภูมิภาคอินโดจีน ซึ่งกำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว ในขณะที่ประเทศไทยมีบทบาทในฐานะพันธมิตรทางเศรษฐกิจและคู่ค้าหลักที่ช่วยขับเคลื่อนศักยภาพของลาวให้ก้าวพ้นจากข้อจำกัดทางภูมิประเทศ จากประเทศ “Landlocked” ที่ไม่มีทางออกสู่ทะเล ไปสู่ “Landlink” หรือประเทศศูนย์กลางการเชื่อมโยงทางบกของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การเปลี่ยนผ่านดังกล่าวไม่เพียงเป็นเป้าหมายของลาวเท่านั้น แต่ยังสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ของไทยในการขยายเครือข่ายโลจิสติกส์ การค้าการลงทุน และการเชื่อมโยงห่วงโซ่มูลค่าผลิตภัณฑ์เกษตรไปสู่ตลาดขนาดใหญ่ในจีนและเวียดนาม ซึ่งถือเป็นทั้ง “โอกาสเชิงเศรษฐกิจ” และ “ยุทธศาสตร์ภูมิรัฐศาสตร์” ที่ไทยสามารถใช้ประโยชน์ร่วมกันกับประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจและพลังงานในระยะยาว การเยือนลาวของคณะนายกรัฐมนตรีไทย: สัญลักษณ์แห่งความร่วมมือเชิงยุทธศาสตร์ เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม 2568 นายอนุทิน ชาญวีรกูล… ไทย–ลาว: สร้างโอกาสใหม่จาก “Landlocked” สู่ “Landlink” เชื่อมโยงการค้าเกษตรไทยสู่จีนและเวียดนาม

“แรงงานเกษตรต่างด้าว” กับยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค: มิติของเกษตรข้ามพรมแดนการพัฒนาภูมิภาคในยุคโลกาภิวัตน์ไม่อาจมองข้ามบทบาทของแรงงาน โดยเฉพาะแรงงานภาคเกษตรที่เป็นรากฐานสำคัญของสังคมไทย อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันแรงงานเกษตรของไทยกำลังเผชิญวิกฤติการขาดแคลนอย่างรุนแรง และหนึ่งในคำตอบที่ถูกหยิบยกขึ้นมา คือ “แรงงานเกษตรต่างด้าว” ซึ่งถือเป็นหนึ่งในรูปแบบของ “เกษตรข้ามพรมแดน (Cross-border Agriculture)” ที่มีความสำคัญมากขึ้นเรื่อย ๆ ภาวะขาดแคลนแรงงานเกษตรไทยงานวิจัยจาก สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) ชี้ชัดว่า ปัจจุบันเกษตรกรไทยมีอายุเฉลี่ยมากกว่า 55 ปี ขณะที่คนรุ่นใหม่จำนวนมากไม่กล้ากลับเข้าสู่ภาคเกษตร เนื่องจากภาพลักษณ์ของอาชีพเกษตรกรที่ถูกมองว่า “ล้าหลัง ไม่มั่นคง มีหนี้สิน ผลผลิตราคาถูก และต้องทำงานหนัก” เมื่อคนรุ่นใหม่เลือกที่จะออกไปหางานนอกภาคเกษตร ทำให้แรงงานเกษตรในประเทศลดลงอย่างต่อเนื่องสถานการณ์ดังกล่าวยิ่งทวีความรุนแรงขึ้นเมื่อสังคมไทยกำลังก้าวสู่สังคมสูงวัยเต็มรูปแบบ ความสามารถในการทดแทนแรงงานด้วยคนรุ่นใหม่จึงลดลง นำไปสู่ความจำเป็นที่ประเทศไทยต้องพึ่งพาแรงงานจากประเทศเพื่อนบ้านมากขึ้น บทบาทของแรงงานเกษตรต่างด้าวรายงานของ องค์การแรงงานระหว่างประเทศ… “แรงงานเกษตรต่างด้าว” กับยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค: มิติของเกษตรข้ามพรมแดน

Place-Value Creation (การสร้างคุณค่าเชิงพื้นที่) การพัฒนาภูมิภาคในโลกปัจจุบันไม่อาจวัดความสำเร็จได้เพียงตัวเลขทางเศรษฐกิจ หากแต่ต้องมองลึกไปถึงการสร้างคุณค่าที่แท้จริงให้แก่ผู้คน ท้องถิ่น และสิ่งแวดล้อม แนวคิด Place-Value Creation (การสร้างคุณค่าเชิงพื้นที่) จึงเป็นกรอบความคิดที่สำคัญ เพราะไม่เพียงแต่เพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าและบริการ แต่ยังสร้างความหมายและความภาคภูมิใจให้แก่ชุมชนท้องถิ่น ความหมายของ Place-Value Creation Place-Value Creation หมายถึง กระบวนการสร้างมูลค่า (Value Creation) ที่มี “พื้นที่” (Place) เป็นฐาน โดยพื้นที่ในที่นี้ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงในเชิงภูมิศาสตร์เท่านั้น แต่ครอบคลุมไปถึง ทรัพยากรธรรมชาติ ภูมิทัศน์ วัฒนธรรม วิถีชีวิต ภูมิปัญญา และทุนทางสังคม… Place-Value Creation (การสร้างคุณค่าเชิงพื้นที่)

Integrated API Model (Area–Product–Issue) โมเดลพัฒนาเชิงบูรณาการพื้นที่–ผลิตภัณฑ์–ประเด็น: ยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค การพัฒนาภูมิภาคในโลกปัจจุบันไม่สามารถพึ่งพาเพียงการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างเดียวได้อีกต่อไป หากแต่ต้องสร้างสมดุลระหว่าง เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ให้ดำเนินไปพร้อมกันอย่างยั่งยืน “Integrated API Model” หรือ “โมเดลพัฒนาเชิงบูรณาการพื้นที่–ผลิตภัณฑ์–ประเด็น” เป็นหนึ่งในกรอบแนวคิดที่ตอบโจทย์ยุคสมัย เพราะสามารถผสาน 3 มิติสำคัญเข้าด้วยกัน ได้แก่ Area-based: การใช้พื้นที่เป็นฐานในการพัฒนา Product-based: การใช้ผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นเป็นตัวขับเคลื่อน Issue-based: การแก้ปัญหาเฉพาะประเด็นที่ส่งผลกระทบต่อชุมชน การบูรณาการทั้งสามมิติเข้าด้วยกันทำให้เกิดกระบวนการพัฒนาที่ไม่เพียงสร้างรายได้ แต่ยังสร้างคุณค่าเชิงสังคมและการรักษาสิ่งแวดล้อม “พื้นที่” ไม่ได้หมายถึงเพียงแค่ขอบเขตทางภูมิศาสตร์ แต่รวมถึงภูมิสังคม (socio-geography) ที่ประกอบด้วยวิถีชีวิต… Integrated API Model (Area–Product–Issue)