จังหวัดน่าน ถือเป็นจังหวัดหนึ่งในพื้นที่ภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย มีศักยภาพสูงในการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ และมีเเนวโน้มการท่องเที่ยวข้ามเเดนเชื่อมโยงพื้นที่ประเทศเพื่อนบ้านอย่างกรณีของ สปป.ลาว นอกจากนั้นยังมีศักยภาพในการส่งเสริมการค้า การลงทุนในพื้นที่ชายเเดน อันเนื่องจากเป็นจังหวัดที่มีอาณาเขตติดกับ สปป.ลาว บริเวณพื้นที่อำเภอเฉลิมพระเกียรติ อำเภอสองเเคว อำเภอทุ่งช้าง และอำเภอบ่อเกลือ แต่อย่างไรก็ตาม พื้นที่ที่เอื้อต่อการค้า การลงทุน คือบริเวณพื้นที่บ้านห้วนโก๋น ตำบลห้วยโก๋น ในอำเภอเฉลิมพระเกียรติ และด่านศุลการทุ่งช้าง อำเภอทุ่งช้าง สินค้าที่สำคัญที่ผ่านด่านศุลกากรนี้ไปยังจังหวัดน่าน ประเทศไทย คือพลังงานไฟฟ้า ซึ่งมีอัตราการนำเข้ามากกว่าร้อยละ 97 โดยพลังงานไฟฟ้าทั้งหมดมาจากโรงไฟฟ้าหงสา เเขวงไชยบุรี สปป.ลาว ทั้งนี้ โรงไฟฟ้าดังกล่าวเกิดจากการร่วมทุนของ บมจ.ผลิตไฟฟ้าราชบุรีโฮลดิ้ง (ร้อยละ 40), บริษัท บ้านปู เพาเวอร์ จำกัด… น่าน….หนึ่งใน Subset ของระเบียงเศรษฐกิจภาคเหนือตอนบน เส้นทางผ่านของ Battery Of Asia สปป. ลาว สู่ภาคเหนือตอนบนของไทย

นับตั้งแต่ต้นปี คตวรรษที่ 20 โลกเราขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงรัฐชาติ(หรือสภาพของรัฐชาติ) โดยแปลงสภาพความเป็นตัวแปรตามจากมหายุทธศาสตร์ของชาติมหาอำนาจอยู่เสมอ ดังเช่นกรณีของ สหรัฐอเมริกาที่มียุทธศาสตร์หลักต่อภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 3 ประการ ได้แก่ ยุทธศาสตร์การครองความเป็นเจ้า ยุทธศาสตร์การสกัดกั้นการขยายอิทธิพล ของจีน และยุทธศาสตร์การทำสงครามต่อต้านการก่อการร้าย จากยุทธศาสตร์ดังกล่าว สหรัฐฯ ได้ดำเนินนโยบายเพื่อบรรลุยุทธศาสตร์ โดยผ่าน 2 ช่องทาง ช่องทางแรก คือ ความสัมพันธ์ ทวิภาคี ตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 มาจนถึงปัจจุบัน สหรัฐได้สร้างเครือข่ายพันธมิตรทาง ทหารทวิภาคีกับประเทศต่างๆ ในภูมิภาค โดยเฉพาะกับพันธมิตรทั้ง 5 ซึ่งได้แก่ ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ ฟิลิปปินส์… มหายุทธศาสตร์ ในฐานะตัวเเปรเชิงกลยุทธ์ของรัฐชาติในกลุ่มประเทศอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง

ท่ามกลางความผันผวนของภูมิรัฐศาสตร์ที่รุนเเรงระหว่างประเทศและชาติมหาอำนาจ ทั้งในส่วนของสหรัฐอเมริกา สาธารณรัฐประชาชนจีน สหพันธรัฐรัสเซีย ตลอดจนชาติต่างๆในตะวันออกกลาง ที่ในปัจจุบันเริ่มมีความขัดเเย้งครั้งใหม่ระหว่างอิสราเอลกับชาติตะวันออกกลางอื่นๆ ตลอดจนความไม่ไว้วางใจซึ่งกันและกันระหว่างชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยเฉพาะชาติในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงที่มีต่อสาธารณรัฐประชาชนจีน ซึ่งในปัจจุบันจะเห็นได้อย่างชัดเจนว่า เริ่มมีการรุกล้ำทั้งในส่วนของการขยายอาณาเขตทางธุรกิจ สังคม เศรษฐกิจและสิ่งเเวดล้อม จนทำให้รัฐชาติในเเถบนี้เริ่มที่จะต้องหันกลับมาให้ความสำคัญกับการศึกษาถึงเเนวทางในการพัฒนาประเทศเพื่อให้เท่าทันกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วทุกมุมโลก ตลอดจนความพยายามของจีนที่จะมุ่งลงใต้โดยผ่านทางประเทศไทยให้ได้ เพราะฉะนั้น การศึกษาถึงมหายุทธศาสตร์ถือเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับนักยุทธศาสตร์ นักวิชาการ และนักบริหารระดับสูงของภาครัฐ โดยการมุ่งความสนใจไปที่คำถามลำดับสูงสุดเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ คือ คำว่า why, how,what purposes (ทำไม อย่างไร และวัตถุประสงค์เพื่ออะไร) ต่อจากนั้น ผู้บริหารของรัฐจึงต้องใช้อำนาจของตนเอง(ชาติ)ที่มีอยู่ในการกำหนดนโยบาย ตลอดจนการอุดรูรั่วอำนาจทางการทหารที่มีอยู่ มหายุทธศาสตร์ที่ดีจะมีส่วนในการกำหนดบทบาทระหว่างประเทศของตนเองได้ ตลอดจนการชี้เเนะแนวทางและวิธีการเพื่อตอบสนองต่อนโยบายเหล่านั้นเพื่อไปสู่เป้าหมายที่วางไว้ แต่อย่างไรก็ตามเมื่อหันกลับมามองมหายุทธศาสตร์ของหลายๆประเทศทั่วโลกในปัจจุบัน ยังไม่มีความสอดคล้องและปะติดปะต่อ และยากต่อการนำทาง อันเนื่องจากข้อเสียของการเมืองในระดับประชาธิปไตยคือการไม่ต่อเนื่องและไม่มั่นคง… มหายุทธศาสตร์ในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง : ความหมาย ความสำคัญของมหายุทธศาสตร์

1.ที่ตั้งและศักยภาพ จังหวัดเชียงรายมีประชากรทั้งหมด 1,298,687 คน เป็นจังหวัดชายแดนทางภาคเหนือของกลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบน 2(เชียงราย พะเยา แพร่ น่าน) เป็นจังหวัดที่มีความพิเศษมากกว่าจังหวัดอื่นในประเทศไทยตรงที่มีชายแดนติดกับ 2 ประเทศคือ เมียนมาร์ และ สปป.ลาว และที่พิเศษไปกว่านั้นคือ การเป็นจังหวัดที่อยู่ใกล้กับเขตเศรษฐกิจพิเศษต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว สปป.ลาว เพียงน้ำโขงกั้น ขณะเดียวกันยังสามารถเดินทางโดยรถยนต์ ทางเรือ และทางอากาศไปยังประเทศจีนได้ภายในวันเดียว โดยจังหวัดเชียงรายนั้นมีเนื้อที่ทั้งหมดมีเนื้อที่ประมาณ 11,678.369 ตร.ก.ม. หรือประมาณ 7,298,981 ไร่  อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร 785 กิโลเมตร จังหวัดเชียงรายอยู่บนแนวระเบียงเศรษฐกิจเหนือ-ใต้ (North-South Economic… ระเบียงเศรษฐกิจกับเขตเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดเชียงราย

ปรากฏการณ์ไหลบ่าเข้ามาอย่างผิดกฎหมายของแรงงานข้ามชาติ  ที่อยู่บริเวณตะเข็บชายแดนไทย-ลาว ไทย-เมียนมาร์  ไทย-กัมพูชา ไทย-มาเลเซีย ส่งผลให้เกิดการหลบหนีเข้าเมืองอย่างผิดกฏหมายและกลายเป็นความกังวลต่อปัญหาความมั่นคง โดยเฉพาะในปี พ.ศ.2565 เป็นต้นมา มีผู้หลบหนีเข้าเมืองแล้วกว่า 14,000 คน[1] แต่ขณะเดียวกันการหลบหนีเข้าเมืองนับเป็นเรื่องปกติของการมีแนวตะเข็บชายแดนที่ติดต่อกันมาตั้งแต่อดีต การห้ามหลบหนีเข้าเมืองจึงเป็นมาตรการ ที่กระทำกัน โดยส่วนใหญ่ประเทศไทยมักประสบเจอกับปัญหาการหลบหนีเข้าเมืองมากกว่า สปป.ลาว เมียนมาร์ และ กัมพูชา ในกลุ่มประเทศอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง จากปัญหาดังกล่าวสิ่งที่สำคัญที่รัฐบาลไทยวิเคราะห์ได้คือ การหลบหนีเข้าเมืองมาเพื่อหางานทำในปะเทศไทยซึ่งมีโอกาสในทางเศรษฐกิจมากกว่า 3 ประเทศข้างต้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งไทยเป็นประเทศปลายทางที่มีอุตสาหกรรมการผลิตที่ความต้องการแรงงานราคาถูกสูงและเป็นแรงงานที่ไม่ปฏิเสธกิจกรรมแรงงานบางประเภทที่มีความเสี่ยงและสกปรกตลอดจนตำแหน่งงานระดับล่างที่คนไทยไม่นิยมทำกันเช่น อาชีพกรรมกร ตลอดจนแนวคิดในการส่งเสริมการลงทุนของประเทศไทยเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากของประชาชน จึงทำให้รัฐบาลไทยมีแนวคิดที่จะย้ายฐานการผลิตไปอยู่ตามแนวตะเข็บชายแดน ซึ่งสามารถรองรับสภาพปัญหาของการหลบหนีเข้าเมือง ตลอดจนการขนย้ายวัตถุดิบการผลิตและการส่งออก-นำเข้าสินค้าต่างๆได้ดีกว่าการผลิตจากส่วนกลางของประเทศ ซึ่งไม่เอื้อต่อการผลิต การขนย้าย การทำงานแบบไปกลับของแรงงานต่างด้าวตลอดจนการยกเว้นภาษีนำเข้าของสินค้าต่างๆตลอดรวมทั้งวัตถุดิบในการผลิต จากประเด็นดังกล่าว รัฐบาล สมัยจอมพลถนอม… บทบาทระเบียงเศรษฐกิจต่อภาพรวมเขตเศรษฐกิจพิเศษในประเทศไทย