Skip to content

ยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค ความหมายและความสำคัญ

            นับตั้งแต่“ยุทธศาสตร์”(Strategy) ได้รับการบรรจุเป็นคำสำคัญ(Key Word) ของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 8 ในช่วงปี พ.ศ.2540-2544 ส่งผลให้หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนมีการตื่นตัวและสนใจในการศึกษาถึงระเบียบวิธีในการนำมาใช้ในองค์กรและนโยบายสาธารณะของประเทศไทย ขณะเดียวกัน มหาวิทยาลัย ยังได้มีการนำระเบียบวิธีทางยุทธศาสตร์มาปรับใช้ และจัดทำหลักสูตรให้รองรับแนวคิดด้านยุทธศาสตร์ เพื่อใช้ในการพัฒนาองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชน จุดเด่นของความเป็น “ยุทธศาสตร์” คือ ความเป็น methodology (ระเบียบวิธี) มิใช่ศาสตร์เฉพาะ ส่งผลให้มีการเปิดกว้างให้กับทุกกลุ่มสาขาอาชีพนำไปใช้ รวมทั้งยังเป็นเครื่องมือที่สำคัญอย่างยิ่งในการขับเคลื่อนการจัดการภาครัฐและเอกชนให้ไปสู่เป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิผล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในห้วงเวลา 2-3 ปีที่ผ่านมา นับตั้งแต่จีนมีนโยบายตามหลักการ “มุ่งลงใต้”ภายใต้ยุทธศาสตร์ One Belt, One Road(Mau,K  And Seuren,R,2022) หรือเส้นทางสายไหมเส้นใหม่(ผู้เขียน)  ที่มุ่งเน้นฝ่าวงล้อมจากการปิดกั้นของมหาอำนาจตะวันตกโดยการนำของสหรัฐอเมริกา… ยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค ความหมายและความสำคัญ

ความหมายและความสำคัญของยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค*

            นับตั้งแต่“ยุทธศาสตร์”(Strategy) ได้รับการบรรจุเป็นคำสำคัญ(Key Word) ของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 8 ในช่วงปี พ.ศ.2540-2544 ส่งผลให้หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนมีการตื่นตัว และสนใจในการศึกษาถึงระเบียบวิธีในการนำมาใช้ในองค์กรและนโยบายสาธารณะของประเทศไทย ขณะเดียวกัน มหาวิทยาลัย ยังได้มีการนำระเบียบวิธีทางยุทธศาสตร์มาปรับใช้ และจัดทำหลักสูตรให้รองรับแนวคิดด้านยุทธศาสตร์ เพื่อใช้ในการพัฒนาองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชน จุดเด่นของความเป็น “ยุทธศาสตร์” คือ ความเป็น methodology (ระเบียบวิธี) มิใช่ศาสตร์เฉพาะ ส่งผลให้มีการเปิดกว้างให้กับทุกกลุ่มสาขาอาชีพนำไปใช้ รวมทั้งยังเป็นเครื่องมือที่สำคัญอย่างยิ่งในการขับเคลื่อนการจัดการภาครัฐและเอกชนให้ไปสู่เป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิผล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในห้วงเวลา 2-3 ปีที่ผ่านมา นับตั้งแต่จีนมีนโยบายตามหลักการ “มุ่งลงใต้”ภายใต้ยุทธศาสตร์ One Belt, One Road(Mau,K  And Seuren,R,2022) หรือเส้นทางสายไหมเส้นใหม่(ผู้เขียน) ที่มุ่งเน้นฝ่าวงล้อมจากการปิดกั้นของมหาอำนาจตะวันตกโดยการนำของสหรัฐอเมริกา… ความหมายและความสำคัญของยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค*

ภาพรวมเขตเศรษฐกิจพิเศษในประเทศไทย

ปรากฏการณ์ไหลบ่าเข้ามาอย่างผิดกฎหมายของแรงงานข้ามชาติที่อยู่บริเวณตะเข็บชายแดนไทย-ลาว ไทย-เมียนมาร์  ไทย-กัมพูชา ไทย-มาเลเซีย ส่งผลให้เกิดการหลบหนีเข้าเมืองอย่างผิดกฏหมายและกลายเป็นความกังวลต่อปัญหาความมั่นคง โดยเฉพาะในปี พ.ศ.2565 เป็นต้นมามีผู้หลบหนีเข้าเมืองแล้วกว่า 14,000 คน[1] แต่ขณะเดียวกันการหลบหนีเข้าเมืองนับเป็นเรื่องปกติของการมีแนวตะเข็บชายแดนที่ติดต่อกันมาตั้งแต่อดีต การห้ามหลบหนีเข้าเมืองจึงเป็นมาตรการที่กระทำกัน โดยส่วนใหญ่ประเทศไทยมักประสบเจอกับปัญหาการหลบหนีเข้าเมืองมากกว่า สปป.ลาว เมียนมาร์ และ กัมพูชา จากปัญหาดังกล่าวสิ่งที่สำคัญที่รัฐบาลไทยวิเคราะห์ได้คือ การหลบหนีเข้าเมืองมาเพื่อหางานทำในประเทศไทย เกิดจากโอกาสในทางเศรษฐกิจมากกว่า 3 ประเทศข้างต้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ไทยเป็นประเทศปลายทางที่มีอุตสาหกรรมการผลิตที่ความต้องการแรงงานราคาถูกสูงและเป็นแรงงานที่ไม่ปฏิเสธกิจกรรมแรงงานบางประเภทที่มีความเสี่ยงและสกปรก ตลอดจนตำแหน่งงานระดับล่างที่คนไทยไม่นิยมทำกันเช่น อาชีพกรรมกร           ตลอดจนถึงแนวคิดในการส่งเสริมการลงทุนของประเทศไทยเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานราก ของประชาชนทำให้รัฐบาลไทยมีแนวคิดที่จะย้ายฐานการผลิตไปอยู่ตามแนวตะเข็บชายแดน ซึ่งสามารถรองรับสภาพปัญหาของการหลบหนีเข้าเมือง ตลอดจนการขนย้ายวัตถุดิบการผลิตและการส่งออก-นำเข้าสินค้าต่างๆได้ดีกว่าการผลิตจากส่วนกลางของประเทศซึ่งไม่เอื้อต่อการผลิต การขนย้าย การทำงานแบบไปกลับของแรงงานต่างด้าวตลอดจนการยกเว้นภาษีนำเข้าของสินค้าต่างๆตลอดรวมทั้งวัตถุดิบในการผลิต จากประเด็นดังกล่าว รัฐบาลสมัยจอมพลถนอม… ภาพรวมเขตเศรษฐกิจพิเศษในประเทศไทย

ภาพรวมระเบียงเศรษฐกิจในประเทศไทย

ระเบียงเศรษฐกิจเป็นแรงบันดาลใจจากเส้นทางสายใหม่เส้นเก่าและเส้นใหม่ของประเทศจีน ที่มีการเชื่อมโยงระหว่างเมืองที่มีกิจกรรมทางเศรษฐกิจเข้าด้วยกัน จนในปัจจุบันจะเห็นได้อย่างชัดเจนว่า ประเทศจีนได้นำเอากรอบคิดดังกล่าวไปปรับใช้กับโครงการ One Belt One Roadหรือเส้นทางสายใหม่แห่งศตวรรษที่ 21 ซึ่งเป็นการเชื่อมโยงด้านคมนาคมและระบบโลจิสติกส์ระหว่าง 60 ประเทศ ซึ่งการเชื่อมโยงเหล่านี้กลายเป็นรายได้ของสหประชาชาติร้อยละ 50 ของทั้งหมด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มประเทศอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงและขณะเดียวกัน ยุทธศาสตร์เส้นทางสายใหมแห่งใหม่นี้มิใช่กรอบความคิดใหม่ในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงแห่งนี้ เพียงแต่เป็นกรอบความคิดซึ่งเกิดขึ้นมาเมื่อ 30 ปีที่แล้วโดยแรงผลักดันของโครงการพัฒนาความร่วมมือทางเศรษฐกิจในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงโดยการผลักดันของธนาคารแห่งเอเชียหรือ Asian Development Bank(ADB) โดยในขณะนั้นได้มีการสนับสนุนและส่งเสริมการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานในเส้นทางพาดผ่านตั้งแต่ประเทศไทย เมียนมาร์ สปป.ลาว เวียดนาม และจีนตอนใต้ ส่งผลให้ประเทศจีนได้รับอานิสงค์จนนำไปใช้สนับสนุน(ต่อ)ในโครงการ One Belt One Road           ภายหลังจากการปฏิบัติสร้างของ… ภาพรวมระเบียงเศรษฐกิจในประเทศไทย

ปฐมบท บทความออนไลน์ ระเบียงเศรษฐกิจ

นับเเต่สาขาวิชายุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย เริ่มมีเเนวคิดในการปรับปรุงหลักสูตรตั้งเเต่ปี พ.ศ.2565 เป็นต้นมา เราเริ่มมีความคิดเห็นตรงกันว่า สาระส่วนใหญ่น่าจะต้องเกี่ยวข้องกับการพัฒนาเชิงพื้นที่ให้มาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มประเทศ   อนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง เเละเมื่อกล่าวถึงในกลุ่มประเทศนี้ พบว่า ยังมีหลายเรื่องหลายประเด็นที่นำไปสู่ข้อค้นพบ ข้อศึกษาวิจัย ตลอดจนข้อควรพิจารณาเพื่อนำไปสู่ข้อเสนอเชิงนโยบาย ตลอดจนกรณีศึกษาเพื่อนำไปสู่การสร้างองค์ความรู้ใหม่ๆ อันนำไปสู่วิวาทะด้านฉากทัศน์และแนวทางในการพัฒนาของประเทศ ตลอดรวมถึงวิธีในการรับมือ ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับประเทศไทย ทั้งจากสาธารณรัฐประชาชนจีน สปป.ลาว สหภาพเมียนมาร์ ราชอาณาจักกัมพูชา ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งเเวดล้อม เพราะฉะนั้นการให้ความสำคัญกับการวางกรอบแนวคิดของหลักสูตรยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาคจึงมีส่วนสำคัญยิ่งที่จะนำไปสู่การให้ความรู้ การเตรียมความพร้อมให้กับประชาชนคนไทย ดังนั้น นอกจากจะมีการวางกรอบแนวคิดด้านยุทธศาสตร์การพัฒนาในพื้นที่กลุ่มประเทศอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงแล้ว สิ่งที่สำคัญคือ การให้ความรู้ ซึ่งนอกจากจะเป็นในรูปแบบการจัดการเรียนการสอนแบบปกติของสาขาวิชาฯแล้วนั้น สาขายังมีวิธีการในการนำเสนอข้อมูล ข่าวสาร ตลอดจนองค์ความรู้ใหม่ๆ… ปฐมบท บทความออนไลน์ ระเบียงเศรษฐกิจ